De eerste (en laatste) ervaringen

Veel mensen wachten op een vervolg... Die is er nu, en wel eentje met de eerste ervaringen op de ambulance!

Dit verhaal heeft even iets extra tijd gekost. Dit omdat mijn laptop besloot niet meer aan te gaan en ik ruim een week uit de running ben geweest in verband met rugklachten. Inmiddels ben ik al weer veilig thuis in Nederland en dus alle tijd om alle verhalen nog eens rustig aan het papier toe te vertrouwen. Jullie houden het allemaal tegoed!

Het vorige verhaal is geëindigd met het reizen naar het appartement waar ik de gehele periode zou kunnen verblijven. Hier aangekomen was het tijd om geld voor de borg te pinnen en boodschappen te gaan doen. Boodschappen doen in Israel was wel even wennen. Veel inkopen worden in de Shuk (lokale markt) gedaan. Typisch Nederlands ben ik op zoek gegaan naar een supermarkt, die hebben over het algemeen meer spullen. Zoals alles, gaat ook het boodschappen doen op zijn Israëlisch. Iedereen ramt zijn of haar karretje gewoon voor die van jou want... Ja waarom eigenlijk? Cultuurdingetje? Zo gaat het ook in het verkeer, voorrang némen is soms de standaard. 

De boodschappen moesten redelijk snel gehaald worden want in de late middag stond er een rondleiding en welkom op het ambulancestation op de planning. Eenmaal bij de bushalte aangekomen kwam ik erachter dat de bus die ik zou nemen niet kwam opdagen en de bus die daarna zou komen ook niet. Even wachten, maar besloten toch gaan lopen omdat ik anders te laat zou komen... Een half uurtje wandelen is op zich niet het probleem, de regen maakte het iets minder fijn. Na een tijdje stevig stappen gelukkig wel op tijd (en redelijk natgeregend) aangekomen bij het ambulancestation. Hier werden we opgewacht door de vrijwilligers coördinator. Na de rondleiding werden we gebrieft over hoe de komende periode er voor ons uit zou komen te zien, hoe we onze diensten in moesten plannen en wat er überhaupt van ons verwacht werd. 4 tot 5 diensten per week waarvan minimaal 2 nachtdiensten. De rest van de diensten waren vrij in te vullen. Net zoals het hele rooster trouwens, zelf te plannen.  Erg fijn dus omdat dit makkelijk te plannen is met eventuele uitstapjes of stranddagen;)

Dan nog een paar dagen tot de eerste dienst op zaterdagnacht, nu nog tijd om de buurt waarin het appartement staat te verkennen en de koffer en tassen uit te pakken. Het appartement staat in een rustige straat voor hoever je van rust kunt spreken in Tel Aviv maar dicht bij de gezellige drukte van de winkelstraten.

Dan, 17 december, de eerste dienst op de ambulance. En om te beginnen gelijk maar drie nachten. De nachtdiensten beginnen net zoals in Nederland om 2300u tot 0700u. Toch wel spannend, ten eerste omdat wij als vrijwilligers kort van tevoren weten wie de chauffeur op de auto is. Die moet je van te voren dus ook nog zien te vinden. Veel draait op vrijwilligers en de chauffeurs weten vaak niet van tevoren wie er mee rijd. Zaak dus om op tijd op het ambulancestation te zijn om de chauffeur te vinden en daarna de auto te controleren. Zo ook en zeker deze eerste dienst. Het voordeel van de nachtdienst is dat er gemiddeld minder ambulances beginnen en het dus makkelijker is om de juiste chauffeur te vinden. Ondanks mijn gebrekkige Hebreeuws is het toch gelukt! Na de korte kennismaking konden we gelukkig snel overschakelen naar het Engels. We stonden voor deze dienst met z'n drieën gepland en gelukkig spraken beide collegae goed Engels.

Nadat we de ambulance gecontroleerd hadden en nog wat hands-on uitleg gegeven was konden we ons inmelden bij de meldkamer. Tenminste de chauffeur, want die is in Israël (medisch) eindverantwoordelijke. Omdat de meldkamer blijkbaar al een melding klaar had staan gingen we gelijk op pad naar een dakloze man die met pijn op de borstklachten al op ons stond te wachten.  Dit bleek een "frequent flyer" zoals ze dat noemden. Iemand die wel bekend is bij de ambulancedienst en er vaker gebruik van maakt. Na de vitale functies gemeten te hebben was het voor deze patient een enkeltje ziekenhuis. Voor mij één van de zovele zwervers/daklozen die ik zal zien en/of vervoeren, voor deze man weer een nacht van de straat, voedsel en onderdak. 

Bij het ziekenhuis alles afgerond en via de tablet weer een bericht richting de meldkamer dat wij weer beschikbaar waren voor een volgende rit. Deze liet niet lang op zich wachten, volgens de melding een meisje met een stuk glas in haar hand. Eenmaal ter plaatse kwam ze al naar de ambulance gelopen met een aantal vrienden en vriendinnen. Het bleek een meisje van 17 te zijn die een feestje gaf. Hoe ze uiteindelijk glas in haar hand had gekregen kon ik niet helemaal volgen. De melding was in ieder geval niet erg spoedeisend hoewel we wel met prio1 ter plaatse gekomen waren. In de loop van de tijd zou ik er ook achter komen dat eigenlijk alle ritten met spoed, rood zwaailicht en sirene gereden worden. Het meisje wou graag naar het ziekenhuis. Het stukje glas was er al uit en het bloedde ook niet meer maar toch. In de ambulance de wond (oppervlakkig sneetje van een kleine twee centimeter) gereinigd en na nog een selfie gemaakt te hebben met alle vrienden zijn we rustig richting het ziekenhuis gereden. Daar aangekomen kreeg ze een bed toegewezen maar ik denk niet dat ze lang in het ziekenhuis gebleven is. Wij waren hierna in ieder geval weer vrij in beweging. Na een kop koffie was het tijd om een poging te doen om terug te rijden naar het ambulancestation en eventueel een beetje slaap te pakken.

Het bleef echter bij een poging tot... We kregen een melding waarbij ik direct merkte dat het serieus was. De snelheid werd opgevoerd en de spanning was te voelen. Een aanstaande bevalling, iets wat ook zij niet dagelijks meemaken... Tijd voor het echte werk! Omdat ik achterin zat werd mij gevraagd om te checken of alles in orde was voor een bevalling. Gelijk een test of ik wist waar alles lag in de ambulance. Eenmaal aangekomen blijkt het lastig om het juiste adres te vinden. Als de chauffeur via de meldkamer de melder belt blijkt dat ze al onderweg naar beneden zijn en dus zelf naar de ambulance toekomen. Er komt inderdaad een hoogzwangere vrouw met haar man de ambulance binnen. Nadat er een snelle anamnese is gedaan en de waardes gemeten zijn gingen we met spoed naar het ziekenhuis. Het is in Israël niet gebruikelijk om buiten het ziekenhuis te bevallen en de meeste vrouwen gaan dus daarom naar het ziekenhuis. Deze vrouw was dat dus niet gelukt en met een aanstaande bevalling was het zaak om snel in het ziekenhuis te komen. De kans bestond dat ze in de ambulance zou bevallen, maar uiteindelijk is ze veilig en wel overgedragen aan het ziekenhuispersoneel. Voor ons dus uiteindelijk alleen vervoer. 

Hierna was er even tijd om iets te eten, de helft van de dienst zat er inmiddels op. Ook tijd om wat nader kennis te maken met elkaar. Zo kwam ik er achter dat de nachtdiensten vaak verschillen qua drukte, de ochtenddienst over het algemeen het drukste is. Dit ook in verband met de hoeveelheid verkeer en files. Veel tijd was er niet omdat de volgende melding al weer binnenkwam. Iemand met bekende hartklachten. De melding was vrij onduidelijk en onvolledig. Ter plekke aangekomen bleek het om een oudere vrouw te gaan die zelf haar bloeddruk had gemeten en deze hoog vond. Soms wordt er voor de onbenulligste dingen een ambulance gebeld. Na deze vrouw gecontroleerd te hebben bleek het allemaal wel mee te vallen en is mevrouw thuis gebleven.

Dat meldingen vaak onduidelijk of onvolledig binnenkomen komt ook mede doordat er vrijwilligers op de meldkamer zitten. Deze hebben een cursus gevolgd maar hoeven niet perse medisch opgeleid te zijn zoals in Nederland wel het geval is (verpleegkundige op de meldkamer). Ze kunnen en mogen dus ook niet inschatten wat de medische noodzaak is van een situatie. Hierdoor moet er altijd een ambulance komen als er naar het alarmnummer 101 gebeld word.

Ik heb de meeste diensten op de witte ambulance gewerkt. Er is in Nederland eigenlijk niet iets wat vergelijkbaar is. Voor mensen die zelf naar het ziekenhuis kunnen gaan bestaat er de taxi of familie en de huisarts kan in het uiterste geval thuis in consult komen. In Israël is het anders geregeld en hebben ze twee soorten ambulances. De witte en de gele, waarbij de gele redelijk vergelijkbaar is met de ambulance zoals wij hem in Nederland kennen. Het is niet zo dat de witte ambulance helemaal niks kan, alleen is deze minder goed uitgerust. Dit omdat de chauffeurs minder hoog opgeleid zijn en dus ook niet veel mogen doen. Zo hebben wij met de witte geen medicatie bij ons, wat soms erg lastig is als iemand erg veel pijn heeft. Met deze soort patiënten kunnen we dan eigenlijk niet zo veel. Het enige is dan zo comfortabel mogelijk naar het ziekenhuis vervoeren zodat daar medicatie opgestart kan worden. Verder hebben we naast de brancard zuurstof, een monitor, defibrillator en een verbandtas bij ons. In principe genoeg voor de eerste hulp of tot dat de gele ambulance arriveert. Deze komt niet standaard met ons meerijden maar het kan gebeuren dat er een witte ambulance dichter in de buurt is.

Maar goed, terug naar mijn eerste dienst. We hebben nog twee ritten gekregen waar we eigenlijk niet zo veel voor de patiënten konden betekenen. De eerste was een patient die zich misselijk en duizelig voelde maar die niet mee naar het ziekenhuis wilde. De volgende persoon voelde zich niet lekker en wilde voor de zekerheid naar het ziekenhuis. Toen we ons vrij meldden kregen we nog een melding, de laatste van de nacht. Er was een oudere dame thuis gevallen. Mevrouw overeind geholpen, mevrouw gaf pijn aan in haar heup dus op vermoeden van letsel mevrouw overgebracht naar het ziekenhuis. Na een voor mij drukke nacht terug naar het station om de ambulance in te ruilen voor de benenwagen en een half uurtje naar huis te lopen. Op naar bed!

Dit was mijn eerste dienst. Er zijn er hierna nog vele gevolgd. Ik kan en ga niet alle diensten volledig uittypen, dit zou teveel zijn. Wel heb ik nog een aantal bijzondere of 'mooie' ritten meegemaakt die ik nog wel even wil uitlichten puur om de ervaring en de situatie te schetsen. Als volgt;

In een nachtdienst kregen we als melding een onrustig persoon met hartklachten in de gevangenis. Deze man van midden 40 was psychisch ook behoorlijk in de war, hij kon niet duidelijk aangeven waar hij pijn had maar hij moest en zou naar het ziekenhuis. Althans de ene keer zei hij dat hij naar het ziekenhuis moest, om daarna weer terug naar zijn cel/kamer te lopen. Uiteindelijk met elkaar besloten om deze meneer toch mee te nemen voor controle naar het ziekenhuis. Hier kwam nogal een organisatie bij kijken. In de ambulance is er naast de brancard in de volledige lengte een bank geplaatst waarop eventueel ook nog iemand liggend vervoerd kan worden of zoals in dit geval iemand kan zitten. Omdat Dhr. ook onrustig/agressief was ging er ook een politieagent met ons mee in de ambulance. Nadat meneer in de gordel gezet was konden we richting het ziekenhuis. De agent sprak een beetje Engels dus op die manier konden we een klein beetje communiceren en dus duidelijk krijgen wat we aan elkaar hadden... De patient is onrustig maar veilig aangekomen en overgedragen aan het ziekenhuis. 

Of deze; Ik was zoals normaal gepland om een avonddienst mee te werken op de witte ambulance. Ik had mijn chauffeur gevonden en met samen met een andere vrijwilliger hadden we de ambulance gecontroleerd. We waren gereed om te vertrekken naar een melding en zaten al in de auto. Op het laatste moment komt er een senior paramedic naar onze ambulance toe en deze vraagt specifiek naar mij. Jij bent Wilco? Goed, dan ga je vandaag mee op de gele ambulance... Zo gezegd, zo gedaan. Ik werd netjes bij de desbetreffende gele ambulance afgeleverd. Ik was de vierde man, maar niet overbodig. Blijkbaar wisten ze al dat ik verpleegkundige was want bij de eerstvolgende melding kreeg ik gelijk allerlei opdrachten en vragen van mijn paramedic. Die dag hadden we 5 ritten die allemaal pijn op de borst/cardiaal waren. Het voordeel hiervan is dat ik de monitor steeds beter leerde kennen. Tussendoor was er veel tijd voor vragen, vragen aan mij, hoe de pre-hospitale zorg in Nederland geregeld is. Maar ook vragen van mij aan de paramedic. Niet perse een hele spannende dienst, maar wel erg leerzaam, ik denk voor beide partijen...

Midden in een avonddienst kregen we een melding van een aanrijding. Vaak word een ongeval gewoon ongeval genoemd en geen verdere details. Het was dus de vraag wat we zouden kunnen verwachten. Bij het ongeval aangekomen werd de deur van onze ambulance al opengetrokken door een eerste hulp verlener. Deze eerste hulp verleners zijn op hun scooters vaak sneller ter plaatse dan een ambulance. Het 'probleem' is dat ze maar heel weinig uitrusting bij zich hebben. Hij wilde onze brancard en wervelplank. 

Toen ik ook uitgestapt was bleek om een aanrijding voetganger-auto te gaan waarbij de linkerenkel van de dame in kwestie in een onnatuurlijke positie lag. Deze was duidelijk gebroken. Een ongeluk is altijd iets waar veel mda hulpverleners op af komen. Ik weet niet of dit een goed idee is want op deze manier stonden er nu wel 5 mensen om de patient heen die allemaal iets aan het doen waren. Mevrouw werd uiteindelijk gestabiliseerd en in de ambulance geschoven waarna we verder onderzoek konden doen. Dit werd nog bemoeilijkt doordat mevrouw Russisch sprak en een heel klein beetje Hebreeuws. In deze casussen was het echt een gemis dat er geen enkele medicatie aanwezig was in deze ambulances. Ik had graag iets tegen de pijn willen geven. Maar goed nu was het met rustige spoed richting het ziekenhuis. In het ziekenhuis werd mevrouw gelijk een shockroom ingereden. Voor mij een mooie kans om ook hier eens rond te kijken, voor mevrouw een geruststelling omdat ze nu in professionele handen was. Er stond een arts aan het hoofdeinde die direct dingen begon te roepen. Er moest een infuus geprikt worden en medicatie klaargemaakt worden. Röntgenfoto's moesten aangevraagd worden en nog veel meer. Hoewel het in het Hebreeuws ging kon ik het redelijk volgen doordat er medische termen gebruikt werden. Voor mevrouw een minder fijne ervaring maar voor mij een mooi inkijkje achter de deuren van de shockroom en hoe het er daar aan toe gaat. 

Zo kan ik nog veel meer verhalen vertellen, ik heb er genoeg! Mochten we elkaar in persoon tegenkomen dan zal dat ook vast gebeuren, vraag gerust. De verschillen met Israël en Nederland waren soms best aanwezig. Bepaalde handelingen die overbodig gevonden worden of die juist extra uitgevoerd worden. Maar ook de communicatie met de patient en familie. Soms kleine verschillen, andere keren grote zaken die mij direct opvielen. Toch denk ik dat iedereen het beste met de patiënten voor had en hier zijn of haar best voor gedaan heeft. Niet elke dienst was spannend of uitdagend. Maar over het algemeen heb ik in mijn bijna 6 weken vrijwilligerswerk toch mooie dingen mogen en kunnen doen. Niet altijd was het makkelijk, ook mede (of juist) door de taalbarrière. Maar juist dan blijkt dat een glimlach of een hand vasthouden meer kan zeggen dan woorden.

Nu ik weer thuis ben mis ik het ergens ook wel weer. Des te meer heb ik zin om te beginnen bij defensie. Ik ben dankbaar dat ik deze mogelijkheid gekregen heb ondanks corona. Het is meerdere malen verschoven en veranderd maar uiteindelijk toch gelukt! Een ervaring die ik niet snel zal vergeten...

Ook wil ik jullie allemaal bedanken als lezers van mijn verhalen. Elke keer weer een leuke reactie of een mooi berichtje, erg leuk om te zien hoe jullie meegeleefd hebben. Aangezien het niet lukt om de foto's mooi in mijn verhaal te verwerken zijn deze te bekijken onder het kopje foto's. Ik hoop dat jullie op deze manier iets mee konden maken van mijn reis en mijn belevenissen.

Wie weet, tot de volgende keer (in) Israël!